2 | De kracht van het kinderbrein: Wat wij van kinderen kunnen leren

Kinderparticipatie wordt steeds belangrijker. Niet alleen in de maatschappij, maar ook bij Nummereen. Kinderen worden actiever betrokken bij keuzes. Ze hebben verrassend goede ideeën, en leren ons als volwassenen vaak een waardevolle les. Als kinderopvangorganisatie weten wij als geen ander hoe waardevol deze spontane en creatieve blik is. Lieke (afdeling Pedagogiek en Kwaliteit) vertelt hoe wij binnen Nummereen kinderen actief betrekken bij verschillende keuzes. Pedagogisch medewerkers Ginia en Marleen delen hoe zij dagelijks geïnspireerd worden door kinderen én geven je tips over hoe je nog beter naar hen kunt luisteren.

Waarom is kinderparticipatie zo belangrijk?

Kinderen krijgen steeds vaker een actieve en invloedrijke rol in het vormgeven van hun eigen toekomst. Kinderen worden gezien als de leiders van vandaag en krijgen niet pas vanaf 18 jaar verantwoordelijkheid. Zo vertelt Lieke: “Het is bewezen dat als kinderen mee beslissen, hun betrokkenheid wordt vergroot en ze naar de uitkomst gaan handelen. Als kinderen zich gehoord en gezien voelen, vergroot het hun zelfvertrouwen en leert het ze om grenzen te verleggen.” Kinderen leren zo niet alleen hun mening te geven, maar ook om te luisteren naar anderen, samen te werken en met teleurstellingen om te gaan. Zo bevestigt Christel Eijkholt (Onderzoeker en gepromoveerd in het onderwerp Kinderparticipatie): “We praten in de praktijk vaker óver kinderen dan mét kinderen. Het lijkt vanuit efficiëntie-overwegingen ook sneller en makkelijker om voor kinderen en jongeren te beslissen. Of te beslissen waaróver zij mogen beslissen.”

Tip!

Ginia en Marleen zien zeker verschil wanneer je kinderen betrekt en laat voelen dat er naar hen geluisterd wordt. Marleen: “De stemming van de kinderen verbetert wanneer ze voelen dat ze gezien worden. Ze voelen zich dan niet alleen veiliger en vrijer bij ons als pedagogisch medewerkers, maar ook in de groep.” Ginia vult aan: “Je merkt dat ze vaker naar je toe komen om dingen te vragen en ze sneller met je komen knuffelen. Dit is een teken dat kinderen zich vertrouwd en veilig voelen. Dat vind ik een goed teken. Hierdoor kunnen ze zich gaan ontwikkelen.”

Kinderparticipatie binnen Nummereen

Kinderparticipatie past naadloos bij onze missie: samen groeien. Door kinderen serieus te nemen, groeien zij in zelfvertrouwen – en wij als organisatie in kwaliteit. Lieke legt uit: “Onze kinderraad is daar een voorbeeld van. Daar leren ze dat hun mening ertoe doet.” In de kinderraad denken kinderen mee over thema’s zoals inrichting, goede regels op de groep, leuke activiteiten of wat een goede pedagogisch medewerker is. Dit trekken we ook door naar de groep. Voorbeelden van activiteiten die bedacht zijn door en met de kinderraad zijn de graffiti-box (die op locaties wordt gebruikt) en de PSV stadiontour (waarbij kinderen van de Clup een tour door het PSV stadion kregen).

Ook op de groepen denken kinderen mee. We bepalen samen de groepsregels op de Clup, bespreken de sfeer in de groep en kiezen de activiteiten. Dit geeft kinderen een stem en leert ze om zich uit te spreken over wat zij vinden en voelen.

Tip!

Ginia vertelt hoe zij dit aanpakt: “Ik ga altijd op ooghoogte van de kinderen zitten, zodat ik ze echt aan kan kijken. Dan merken ze dat ik geïnteresseerd ben. Marleen voegt toe: “Stel zoveel mogelijk open vragen en vraag door waar mogelijk. Zo voelen kinderen zich serieus genomen en durven ze meer te vertellen.”

Het kinderbrein vs. het volwassen brein

Onze Kletskousen zijn duidelijk: “Jullie snappen ons niet, aangezien jullie nou eenmaal geen kinderbrein hebben.” En daar hebben ze natuurlijk een punt. Wij kunnen namelijk nog wel wat leren van het kinderbrein. Professor Erik Schreder, Hoogleraar Neuropsychologie, legt uit: Het kinderbrein is flexibeler dan het volwassen brein. Het leert veel sneller en past zich gemakkelijker aan wanneer er veranderingen zijn. Daarnaast worden er bij kinderen veel sneller nieuwe verbindingen in het brein gemaakt. Het volwassen brein zit meer vastgeroest in bepaalde gewoontes en denkpatronen.

Geleerd!

Dit leerde Ginia van kinderen: “Ben niet bang om nieuwe dingen te leren! Kinderen leren elke dag nieuwe dingen en gaan steeds een stapje vooruit. Als je volwassen bent, ben je soms bang om het fout te doen. Maar beter spijt van wat je hebt gedaan, dan spijt dat je het niet gedaan hebt!” Marleen bevestigt: “Kinderen zien overal kansen en mogelijkheden in.”

Dit is het verschil

Het kinderbrein…

  • … zit minder vast in patronen en gewoontes en is flexibeler.
  • … wordt dagelijks geprikkeld door nieuwe prikkels en ervaringen.
  • … leert spelenderwijs en blijft nieuwsgierig.

Het volwassen brein…

  • … is sterker gericht op routine.
  • … blijft vaker binnen de comfortzone.
  • … heeft stimulatie nodig om soepel en flexibel te blijven en zich te blijven ontwikkelen.

Bekijk ook…